Suy gan: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Chức năng gan suy giảm sẽ dẫn tới tình trạng cơ thể mệt mỏi, trong một số trường hợp bệnh chuyển biến thành mãn tính có thể xảy ra xơ gan hoặc ung thư gan. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị suy gan nhé!

1. Suy gan là gì?

Gan nằm ở hạ sườn phải, đảm nhận nhiều chức năng như loại bỏ các chất độc, sản xuất các yếu tố đông máu, tạo mật, dự trữ đường, lipid, protein, cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Suy gan là tình trạng gan giảm chức năng. Chính điều này làm cho gan không thực hiện tốt được nhiệm vụ của mình, gây nên những thay đổi không tốt cho cơ thể. Dựa vào thời gian diễn biến cũng như đặc điểm bệnh, người ta chia suy gan thành những loại sau:

• Suy giảm chức năng gan mạn tính: Suy gan diễn tiến âm thầm, ban đầu có thể không xuất hiện triệu chứng do gan có cơ chế bù trừ tốt. Khi gan không thể bù trừ được nữa sẽ dẫn tới việc biểu hiện các triệu chứng như vàng da, mệt mỏi…
• Xơ gan: đây là tình trạng tổn thương nhu mô gan không thể hồi phục và là giai đoạn cuối cùng của suy giảm chức năng gan mạn tính.
• Viêm gan cấp: là tình trạng gan bị nhiễm trùng, do thuốc hoặc do độc chất tấn công gây nên tình trạng viêm khiến cho chức năng gan bị suy giảm đột ngột. Viêm gan cấp có thể biểu hiện ở 2 dạng:

• Suy gan cấp toàn phát: là tình trạng gan bị tổn thương. Tình trạng này diễn biến đột ngột có thể ảnh hưởng đến tính mạng nếu không điều trị kịp thời.
• Hoại tử gan cấp: khi gan bị các tác nhân lạ tấn công dẫn đến phá hủy các tế bào gan khiến gan không còn hoạt động được nữa.

2. Nguyên nhân gây suy gan

1. Suy gan cấp tính

• Do virus: một số loại virus viêm gan A, B, C, D, E hoặc một số loại như EBV, HSV, HIV… Các virus này tấn công vào nhu mô gan gây tình trạng viêm khiến các tế bào không thể thực hiện được chức năng.
• Do thuốc: phổ biến nhất là do paracetamol.
• Phản ứng muộn với thuốc: không giống paracetamol, những thuốc này gây suy giảm chức năng gan sau khoảng 6 tháng dùng thuốc hoặc ngay khi điều trị. Những thuốc đó thường là thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), kháng sinh, thuốc chống co giật.
• Do giảm tưới máu: có thể do bị sốc, thuyên tắc huyết khối làm cho máu không thể đến cung cấp cho các tế bào gan gây hoại tử cấp.

1. Xơ gan

Một số nguyên nhân làm tổn thương gan diễn biến âm ỉ trong một thời gian dài không biểu hiện triệu chứng, theo thời gian chuyển thành xơ gan như:

• Do virus: viêm gan B và viêm gan C thường ít biểu hiện triệu chứng và không tiêu diệt được hoàn toàn virus gây bệnh.
• Do rượu: chất trong rượu chuyển hóa thành acetaldehyde gây tổn thương tế bào gan. Theo thời gian, gan bị tổn thương hầu hết các tế bào dẫn tới suy gan.

1. Các nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân đã liệt kê ở trên, gan có thể bị suy trong một số trường hợp như:

• Viêm gan tự miễn: các tế bào miễn dịch tấn công tế bào gan khiến cho chúng bị tổn thương.
• Gan nhiễm mỡ: mỡ tích tụ trong gan > 5% trọng lượng gan sẽ gây nên tình trạng viêm gan rồi chuyển biến thành xơ gan. Bệnh hay gặp ở những người mỡ máu cao, béo phì, tiểu đường type 2

3. Triệu chứng của suy gan

Trong giai đoạn đầu, suy gan dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên các triệu chứng thường không đặc hiệu. Một số dấu hiệu có thể gặp trong giai đoạn này là:

Buồn nôn.

Mệt mỏi.

Ăn không ngon miệng, khó tiêu.

Tiêu chảy.

Khi chức năng gan bị suy giảm không thể hồi phục, người bệnh sẽ gặp phải các dấu hiệu như:

Vàng da, vàng mắt.

Vết thương chảy máu lâu hơn bình thường.

Cổ trướng (báng bụng): bụng sưng, phình to chứa đầy dịch.

Hội chứng não gan: người bệnh mệt mỏi, lơ mơ, ngủ gà, thường xảy ra khi bệnh gan đã nặng, biểu hiện rõ, do các độc chất không được gan xử lý có thể tích tụ và tác động lên hệ thần kinh trung ương.

Một số dấu hiệu có thể gặp khi suy gan là: vàng da, vàng mắt.

4. Các dấu hiệu cho thấy bạn nên gặp bác sĩ

Mặc dù suy gan trong giai đoạn đầu khó phát hiện nhưng khi xuất hiện tình trạng mệt mỏi kéo dài, ăn không ngon miệng, khó tiêu hoặc xuất hiện tiêu chảy trong thời gian dài, bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.

Khi xuất hiện các dấu hiệu dưới đây, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời:

• Rối loạn tâm thần: rối loạn định hướng, phản ứng không ổn định, thay đổi tính cách, hành vi.
• Vàng mắt, vàng da.
• Khi chảy máu thì máu đông chậm hơn bình thường.
• Đau hạ sườn phải dữ dội.

5. Các biện pháp điều trị suy gan

1. Điều trị bằng thuốc

Acetylcystein là chất có thể giúp làm đảo ngược tình trạng suy gan cấp do paracetamol, giúp cho các tế bào gan không bị phá hủy. 

Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ có những phương pháp như:

• Thuốc kháng virus hoặc hạn chế virus hoạt động.
• Thuốc giảm hoạt động của hệ miễn dịch như corticoid.

1. Ghép gan

Khi gan không còn thực hiện được chức năng và bị tổn thương quá mức, các phương pháp điều trị khác không thể giúp cho gan thực hiện được chức năng, bác sĩ có thể chỉ định ghép gan.

Đây là phương pháp ít được sử dụng do người hiến tạng ít, các biện pháp chăm sóc tránh bị đào thải cần phải thực hiện và chăm sóc cẩn thận.

6. Các biện pháp phòng ngừa suy gan

Do có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng suy gan nên bạn cần thực hiện những biện pháp sau để ngăn ngừa gan suy giảm chức năng:

• Viêm vaccine phòng viêm gan A, B.
• Bổ sung đầy đủ và đa dạng các chất dinh dưỡng, tăng cường lượng rau củ quả và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa.
• Kiểm soát tốt cân nặng.
• Hạn chế sử dụng rượu bia, đặc biệt là không uống khi sử dụng paracetamol.
• Rửa tay đúng cách đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và chế biến thực phẩm.
• Không dùng chung các đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu…với người mắc viêm gan B.
• Sử dụng các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục như sử dụng bao cao su.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện các vấn đề liên quan đến gan.

7. INFONIC – Hỗ trợ giải độc và bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan

• Thành phần của INFONIC

Cao Cardus marianus (Kế sữa): Có thành phần hoạt chất chính là silymarin. Cardus marianus được dùng hỗ trợ điều trị bệnh gan, xơ vữa động mạch, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư, kiểm soát bệnh tiểu đường và chống lão hoá.

L-ornithine aspartate: Tham gia vào chu trình tổng hợp ure, từ đó loại bỏ amoniac từ máu. Tham gia vào chức năng chuyển hóa mỡ và tái tạo nhu mô gan, quan trọng trong điều trị gan nhiễm mỡ và viêm gan.

Lysin.HCl: Đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra carnitine – một axit amin có trong hầu hết các tế bào của cơ thể, thúc đẩy quá trình vận chuyển chất béo, đốt cháy năng lượng, từ đó giúp hạ mỡ máu. Lysin được chứng minh là có thể cải thiện đáng kể chứng biếng ăn, chán ăn.

Cao Actiso: Trong actiso có 2 chất chống oxy hóa là cynarin và silymarin giúp bảo vệ và tái tạo tế bào gan.

Cao Kim ngân: Kim ngân hoa có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, không độc, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, sát trùng. Kim ngân hoa thường được dùng riêng hay phối hợp với vị thuốc khác chữa mụn nhọt, mề đay, mẩn ngứa, ban sởi.

Cao Diệp hạ châu: Theo YHCT, Diệp hạ châu có vị đắng, hơi ngọt, tính mát, có tác dụng làm mát gan giải độc, kích thích tiêu hóa, chữa viêm…Theo YHHĐ, chất đắng của cây Diệp hạ châu làm tăng lượng glutathione – chất bảo vệ gan ở những người thường xuyên sử dụng bia rượu.

Cao cà gai leo: Glycoalcaloid trong cao cà gai leo là hoạt chất chính có tác dụng ức chế sự phát triển của xơ gan, chống viêm, bảo vệ gan.

Vitamin nhóm B: Giúp tăng cường chuyển hóa, chống oxy hóa và giảm mụn nhọt.

• Công dụng

Hỗ trợ giải độc và bảo vệ gan, tăng cường chức năng gan.

Hỗ trợ giảm các biểu hiện vàng da, mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt, táo bón, ăn không ngon do chức năng gan suy giảm.

• Đối tượng sử dụng

Người suy giảm chức năng gan do xơ gan, viêm gan, gan nhiễm mỡ.

Người uống nhiều rượu bia và sử dụng kháng sinh dài ngày gây hại cho gan.

Người bị đau tức hạ sườn phải, vàng da, mẩn ngứa, mụn nhọt, nhiệt miệng, táo bón, tiểu vàng, men gan cao do chức năng gan giảm.

Suy gan là một bệnh nguy hiểm nhưng khó phát hiện trong giai đoạn sớm. Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu nào, bạn cũng nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời nhé!