Phục hồi chức năng sau đột quỵ: Những bài tập giúp cải thiện sức khỏe

Đột quỵ (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) là một trong những tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, để lại nhiều di chứng ảnh hưởng đến khả năng vận động, giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, với sự kiên trì và phương pháp phù hợp, việc phục hồi chức năng sau đột quỵ hoàn toàn có thể mang lại kết quả tích cực. Trong đó, các bài tập phục hồi chức năng đóng vai trò quan trọng giúp cải thiện sức khỏe, tăng cường khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Bài viết này sẽ giới thiệu những bài tập hiệu quả, dễ thực hiện tại nhà, cùng các lưu ý cần thiết để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Đột quỵ và tầm quan trọng của phục hồi chức năng

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ xảy ra khi lưu lượng máu đến một phần não bị gián đoạn do mạch máu bị tắc (nhồi máu não) hoặc vỡ (xuất huyết não). Khi não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, các tế bào thần kinh có thể bị tổn thương hoặc chết chỉ trong vài phút. Điều này dẫn đến nhiều di chứng phổ biến như liệt nửa người, yếu cơ, rối loạn ngôn ngữ, mất thăng bằng hay suy giảm trí nhớ.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu và để lại tàn tật suốt đời cho hàng triệu người mỗi năm. Tại Việt Nam, số ca đột quỵ đang có xu hướng gia tăng, đặc biệt ở người trẻ tuổi do lối sống thiếu lành mạnh và bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường.

Tại sao phục hồi chức năng lại quan trọng?

Phục hồi chức năng sau đột quỵ không chỉ giúp cải thiện thể chất mà còn hỗ trợ người bệnh tái hòa nhập với cuộc sống. Các bài tập được thiết kế để kích thích não bộ tái tổ chức, khôi phục kết nối thần kinh và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Nếu được thực hiện sớm và đều đặn, người bệnh có thể giảm thiểu di chứng, cải thiện khả năng tự lập trong các hoạt động cơ bản như đi lại, ăn uống hay mặc quần áo.

Hơn nữa, việc tập luyện còn mang lại lợi ích tinh thần, giúp người bệnh giảm căng thẳng, trầm cảm – những vấn đề thường gặp sau đột quỵ. Đây là bước đệm quan trọng để họ lấy lại sự tự tin và lạc quan trong cuộc sống.

Các giai đoạn phục hồi chức năng sau đột quỵ

Để đạt hiệu quả tối ưu, quá trình phục hồi cần được thực hiện theo từng giai đoạn, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của người bệnh:

Giai đoạn cấp (24 giờ đầu)

Đây là thời điểm ngay sau khi đột quỵ xảy ra. Mục tiêu chính là duy trì sự sống bằng cách ổn định các dấu hiệu sinh tồn như nhịp thở, huyết áp và nhịp tim. Người bệnh thường được chăm sóc tại bệnh viện dưới sự giám sát của bác sĩ.

Giai đoạn hồi phục sớm (24 giờ đến 3 tháng)

Giai đoạn này được xem là “thời gian vàng” để phục hồi. Cơ thể có khả năng tái tạo nhanh chóng nếu được can thiệp kịp thời. Các bài tập nhẹ nhàng, kết hợp với vật lý trị liệu, sẽ giúp kích thích vận động và ngăn ngừa biến chứng như co cứng cơ hay loét da do nằm lâu.

Giai đoạn dài hạn (sau 3 tháng)

Sau 3 tháng, tốc độ phục hồi có thể chậm lại, nhưng việc duy trì tập luyện vẫn rất cần thiết để củng cố kết quả và ngăn ngừa tái phát. Các bài tập trong giai đoạn này thường tập trung vào tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt.

Những bài tập phục hồi chức năng sau đột quỵ

Dưới đây là danh sách các bài tập đơn giản, hiệu quả mà người bệnh có thể thực hiện tại nhà dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc người thân. Những bài tập này phù hợp với nhiều mức độ di chứng, từ nhẹ đến trung bình.

1. Bài tập co duỗi bàn chân

Mục đích

Cải thiện phạm vi vận động của bàn chân, tăng sức mạnh cơ gấp ngón chân và hỗ trợ giữ thăng bằng khi đi lại.

Cách thực hiện

• Ngồi thẳng lưng trên ghế, đặt hai chân phẳng trên sàn.
• Từ từ co các ngón chân lại (như khi nắm tay), giữ trong 5 giây rồi thả ra.
• Tiếp theo, duỗi các ngón chân hết mức có thể, giữ 5 giây rồi trở về vị trí ban đầu.
• Lặp lại 10-15 lần mỗi chân.

Lưu ý

Nếu người bệnh không tự thực hiện được, người thân có thể hỗ trợ bằng cách nhẹ nhàng co duỗi bàn chân giúp họ.

2. Bài tập nâng chân

Mục đích

Tăng cường sức mạnh cơ đùi, cải thiện khả năng vận động và hỗ trợ đi lại.

Cách thực hiện

• Nằm ngửa trên giường hoặc thảm tập, đặt một chiếc gối nhỏ dưới đầu gối.
• Gập một chân sao cho bàn chân chạm sàn, chân còn lại duỗi thẳng.
• Từ từ nâng chân thẳng lên cao bằng đầu gối chân gập, giữ 3-5 giây rồi hạ xuống.
• Lặp lại 10 lần mỗi chân, sau đó đổi bên.

Lưu ý

Động tác cần được thực hiện chậm rãi để tránh căng cơ. Nếu cảm thấy đau, hãy giảm số lần lặp lại.

3. Bài tập đứng thăng bằng một chân

Mục đích

Cải thiện khả năng giữ thăng bằng, tăng sức mạnh cơ chân và kích thích não bộ điều phối vận động.

Cách thực hiện

• Đứng gần một bề mặt chắc chắn (như tường hoặc bàn) để có điểm tựa.
• Dồn trọng lượng cơ thể vào một chân, nâng chân còn lại lên khỏi sàn khoảng 5-10 cm.
• Giữ tư thế trong 10-15 giây, sau đó đổi chân.
• Lặp lại 5-10 lần mỗi chân.

Lưu ý

Người bệnh nên có người hỗ trợ trong lần đầu tập để tránh té ngã. Tăng dần thời gian giữ thăng bằng khi đã quen.

4. Bài tập ngồi-đứng

Mục đích

Tăng cường sức mạnh cơ mông và cơ tứ đầu, cải thiện sự ổn định khi chuyển động.

Cách thực hiện

• Ngồi thẳng lưng trên ghế, hai chân đặt song song, cách nhau khoảng 30 cm.
• Nghiêng người nhẹ về phía trước, dùng sức chân để đứng dậy (tránh dùng tay đẩy).
• Từ từ ngồi xuống lại, lặp lại 10 lần.

Lưu ý

Nếu người bệnh yếu, có thể dùng tay vịn ghế để hỗ trợ trong giai đoạn đầu.

5. Bài tập leo cầu thang

Mục đích

Cải thiện sức mạnh cơ hông, cơ đùi và dáng đi, đồng thời hỗ trợ thăng bằng.

Cách thực hiện

• Đứng trước cầu thang hoặc ghế đẩu thấp, giữ tay vào tay vịn nếu cần.
• Bước chân phải lên bậc, sau đó bước chân trái lên.
• Bước xuống theo thứ tự ngược lại.
• Lặp lại 5 lần, sau đó đổi chân bắt đầu.

Lưu ý

Chọn bậc thang thấp để bắt đầu và luôn có người giám sát để đảm bảo an toàn.

6. Bài tập tay với ngăn kéo

Mục đích

Phục hồi chức năng tay, tăng cường sự khéo léo và sức mạnh cơ tay.

Cách thực hiện

• Đặt tay lên tay nắm ngăn kéo hoặc cửa tủ lạnh.
• Thực hiện động tác kéo mở và đóng lại, mỗi lần giữ trong 5 giây.
• Lặp lại 10-15 lần mỗi tay.

Lưu ý

Bài tập này phù hợp với người bị yếu tay sau đột quỵ. Có thể tăng độ khó bằng cách dùng vật nặng hơn khi tay đã khỏe.

7. Bài tập nói và giao tiếp

Mục đích

Cải thiện khả năng ngôn ngữ và giao tiếp, kích thích vùng não liên quan đến lời nói.

Cách thực hiện

• Bắt đầu bằng việc đếm số từ 1 đến 10, sau đó đọc bảng chữ cái.
• Tiếp theo, mô tả các đồ vật đơn giản xung quanh (ví dụ: “Đây là cái bàn”).
• Tăng độ khó bằng cách đọc đoạn văn ngắn hoặc hát một bài hát quen thuộc.
• Tập 15-30 phút mỗi ngày.

Lưu ý

Người thân nên khuyến khích và trò chuyện cùng người bệnh để tạo động lực.\

Xem thêm video khác dưới đây:

Lưu ý khi thực hiện các bài tập phục hồi chức năng

Để đảm bảo hiệu quả và an toàn, người bệnh cần lưu ý một số điểm sau:

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi bắt đầu bất kỳ bài tập nào, hãy trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe.
• Bắt đầu từ mức độ nhẹ: Không nên tập quá sức, đặc biệt trong giai đoạn đầu. Hãy tăng dần cường độ khi cơ thể đã quen.
• Kiên trì và đều đặn: Hiệu quả chỉ đến khi các bài tập được thực hiện thường xuyên, ít nhất 3-5 lần/tuần.
• Có người hỗ trợ: Với những người mới hồi phục, sự giám sát từ người thân sẽ giúp tránh nguy cơ té ngã hoặc chấn thương.
• Theo dõi sức khỏe: Nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như đau dữ dội, chóng mặt hay khó thở, hãy dừng lại và nghỉ ngơi ngay.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình phục hồi

Hiệu quả phục hồi không chỉ phụ thuộc vào bài tập mà còn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác:

• Tuổi tác: Người trẻ thường hồi phục nhanh hơn người cao tuổi do cơ thể có khả năng tái tạo tốt hơn.
• Tình trạng sức khỏe: Những người có bệnh nền như tiểu đường, cao huyết áp cần thời gian dài hơn để cải thiện.
• Tâm lý: Tinh thần lạc quan, sự động viên từ gia đình sẽ thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng hơn.

Kết hợp chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh

Bên cạnh tập luyện, chế độ ăn uống và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi chức năng sau đột quỵ:

• Dinh dưỡng: Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ (rau xanh, trái cây), protein nạc (cá, trứng) và hạn chế đồ chiên rán, đường, muối.
• Uống đủ nước: Đảm bảo cung cấp 1.5-2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ tuần hoàn máu.
• Ngủ đủ giấc: Nghỉ ngơi 7-8 tiếng mỗi đêm giúp cơ thể tái tạo năng lượng và phục hồi thần kinh.
• Tránh stress: Tham gia các hoạt động thư giãn như nghe nhạc, thiền định để giảm căng thẳng.

Sản phẩm hỗ trợ phục hồi: Nattoinfo Plus

Để tối ưu hóa quá trình phục hồi chức năng sau đột quỵ, người bệnh có thể cân nhắc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe. Một trong những lựa chọn nổi bật là Nattoinfo Plus – thực phẩm bảo vệ sức khỏe được nghiên cứu và phát triển với công thức chứa nattokinase, một enzyme tự nhiên từ đậu tương lên men.

1. Thành phần chính của Nattoinfo Plus

Nattokinase – Hoạt chất chính giúp tan cục máu đông

Nattokinase là enzyme chiết xuất từ đậu tương lên men, có khả năng phá vỡ sợi fibrin – thành phần chính tạo nên cục máu đông. Nhờ đó, nó giúp làm tan huyết khối, cải thiện lưu thông máu và giảm nguy cơ tắc nghẽn mạch máu não – nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ.

Ginkgo Biloba – Hỗ trợ tuần hoàn não, giảm nguy cơ tai biến

Chiết xuất bạch quả Ginkgo Biloba giúp tăng cường lưu thông máu lên não, cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho tế bào thần kinh. Ngoài ra, Ginkgo Biloba còn có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương do gốc tự do, hỗ trợ cải thiện trí nhớ và giảm nguy cơ sa sút trí tuệ, Alzheimer. Đặc biệt, thành phần này giúp ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông, giảm nguy cơ đột quỵ và thiếu máu não cục bộ.

Citicoline – Phục hồi và bảo vệ tế bào thần kinh

Citicoline có vai trò quan trọng trong việc tái tạo và bảo vệ tế bào thần kinh sau tổn thương. Đây là hoạt chất cần thiết cho quá trình phục hồi sau đột quỵ, giúp cải thiện trí nhớ, tăng khả năng nhận thức và ngăn ngừa sa sút trí tuệ.

Coenzyme Q10 – Chống oxy hóa, bảo vệ tim mạch và não bộ

Coenzyme Q10 đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tế bào thần kinh, chống oxy hóa và làm chậm quá trình lão hóa mạch máu. Hoạt chất này giúp duy trì chức năng tim mạch ổn định, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson, từ đó phòng ngừa nguy cơ đột quỵ.

Ngoài ra trong sản phẩm còn kết hợp thêm các thành phần khác như Rutin, Magnesi lactat dihydrat, Quercetin, Bột tỏi, và các Vitamin B1, B6, B12. 

2. Công dụng của Nattoinfo Plus

• Làm tan cục máu đông, ngăn ngừa đột quỵ
• Cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường lưu thông máu lên não
• Hỗ trợ điều trị thiểu năng tuần hoàn: đau đầu, ù tai, hoa mắt, chóng mặt
• Điều hòa huyết áp, phòng và hỗ trợ điều trị cao huyết áp, tai biến mạch máu não
• Bảo vệ tế bào não, cải thiện trí nhớ, phục hồi sau đột quỵ
• Giảm cholesterol, ngăn ngừa xơ vữa động mạch
• Tăng cường sinh lực, cải thiện tình trạng mệt mỏi, suy nhược

3. Cách dùng, liều dùng của Nattoinfo Plus

• Phòng bệnh và tăng cường sức khỏe: uống 1 – 2 viên/lần, 2 lần/ngày.
• Hỗ trợ điều trị: uống 2 viên/lần, 2 – 3 lần/ngày.
• Mọi trường hợp đều nên dùng trước bữa ăn 30 phút hoặc sau ăn ít nhất 60 phút.
• Trường hợp dùng liều đặc biệt cần tham khảo thêm ý kiến của bác sỹ, dược sỹ.
• Mỗi đợt nên dùng từ 2 – 3 tháng để đạt hiệu quả tối ưu.

Lưu ý:

• Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
• Không dùng cho phụ nữ có thai hoặc đang trong thời kỳ kinh nguyệt, rong kinh, người đang chảy máu, chuẩn bị phẫu thuật, người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của sản phẩm.

Kết luận

Phục hồi chức năng sau đột quỵ là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực từ cả người bệnh lẫn gia đình. Các bài tập như co duỗi bàn chân, nâng chân, leo cầu thang hay tập nói không chỉ giúp cải thiện sức khỏe mà còn mang lại hy vọng cho một cuộc sống tự lập hơn. Kết hợp với lối sống lành mạnh và sự hỗ trợ từ các sản phẩm như Nattoinfo Plus, người bệnh hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn để lấy lại chất lượng cuộc sống.

Tham khảo sản phẩm Nattoinfo Plus và mua hàng TẠI ĐÂY

SỨC KHỎE CỦA BẠN LÀ ƯU TIÊN HÀNG ĐẦU CỦA CHÚNG TÔI

Nếu có thắc mắc hoặc cần tư vấn, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua số hotline 092.919.7777 để được tư vấn cụ thể nhất. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và có một hệ tuần hoàn lưu thông tốt!