Trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy: Nguyên nhân, cách khắc phục

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhưng vì lý do nào đó mẹ không đủ sữa cho con bú thì sữa công thức và sữa tươi trở thành giải pháp thay thế. Tuy nhiên, không ít trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy, nguyên nhân là do đâu?

Nguyên nhân trẻ uống sữa bị tiêu chảy

Sữa là nguồn dinh dưỡng quý giá, cung cấp hàm lượng lớn các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể như vitamin, khoáng chất, protein,… Với trẻ nhỏ, sữa giúp tăng cường hệ miễn dịch, phát triển chiều cao tối ưu và tăng cường hệ miễn dịch. Mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, thế nhưng không ít trẻ uống sữa bị tiêu chảy do các nguyên nhân sau:

Trẻ bất dung nạp đường lactose trong sữa

Nguyên nhân phổ biến nhất gây nên tình trạng tiêu chảy khi trẻ uống sữa công thức chính là do bất dung nạp đường lactose. Lactose là một dạng đường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa động vật có vú, là nguồn cung cấp đường glucose cho các hoạt động của não và cơ thể, làm phân mềm và tạo sự vượt trội của vi khuẩn có lợi giúp phát triển hệ miễn dịch và tiêu hóa trong cơ thể trẻ.

Bất dung nạp lactose là tình trạng trẻ không có khả năng tiêu hóa và hấp thu đường lactose. Lượng đường lactose dư thừa được chuyển hóa thành acid lactic, gây nên những triệu chứng như: tiêu chảy, đi phân chua, hăm đỏ da quanh hậu môn, chướng bụng, sôi bụng,… Triệu chứng nặng hay nhẹ tùy thuộc vào lượng lactose dung nạp nhiều hay ít.

Có 3 nguyên nhân dẫn đến tình trạng bất dung nạp đường lactose của trẻ là:

• Do bẩm sinh: Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ bị rối loạn nhiễm sắc thể gây ngăn cản sản xuất men lactase, dẫn đến cơ thể không dung nạp được lactose.
• Nguyên nhân nguyên phát: Là nguyên nhân thường gặp nhất do trẻ thiếu lactase tương đối.
• Nguyên nhân thứ phát: Do tổn thương ruột non sau viêm dạ dày ruột. Trong trường hợp này, trẻ bị bất dung nạp lactose nhưng thoáng qua và có thể hồi phục sau khi bệnh viêm dạ dày ruột được chữa khỏi.

Trẻ bất dung nạp đường lactose trong sữa

Trẻ bị dị ứng sữa

Ngoài bất dung nạp đường lactose, dị ứng sữa cũng là một nguyên nhân gây nên tình trạng tiêu chảy khi uống sữa ở trẻ. Dưới 1 tuổi là lứa tuổi bị dị ứng sữa nhiều nhất. Dị ứng đạm sữa bò có tỷ lệ mắc phải cao nhất trong các loại dị ứng thức ăn mà trẻ nhỏ thường hay gặp, chúng xuất hiện ở khoảng 2-7,5% trẻ trong độ tuổi này. Trẻ bị dị ứng sữa bò có thể có phản ứng sớm chỉ sau 1-2 giờ uống sữa, với triệu chứng nổi mẩn đỏ. Ở một số trẻ, biểu hiện của dị ứng sữa bò xuất hiện trong khoảng 2 giờ sau uống sữa, trẻ nôn và tiêu chảy dữ dội hoặc đi ngoài phân máu, nhầy.

Nguyên nhân gây ra tình trạng dị ứng sữa ở trẻ là do hệ miễn dịch lầm tưởng các protein trong sữa là các kháng thể lạ và gây hại cho cơ thể, từ đó cơ thể tự động sản xuất ra các IgE có tác dụng trung hòa các protein này.

Trẻ bị dị ứng đạm sữa bò thường có thể mắc một số bệnh lý khác như dị ứng với các loại thực phẩm khác, viêm da cơ địa, hen và viêm mũi dị ứng. Ngoài ra, dị ứng đạm sữa bò có tính chất di truyền. Những trẻ có bố hoặc mẹ có tiền sử mắc các bệnh dị ứng với thức ăn, thuốc, hen, viêm mũi dị ứng,…thường có nguy cơ cao dị ứng đạm sữa bò.

Trẻ bị dị ứng sữa

Chọn sữa không phù hợp với trẻ

Ở một số trẻ uống sữa bị tiêu chảy là do cơ địa không phù hợp với loại sữa đang dùng. Ngoài ra, nếu ba mẹ lựa chọn loại sữa không phù hợp với độ tuổi của con cũng dẫn đến tình trạng bé khó hấp thu, dẫn đến rối loạn tiêu hóa.

• Trẻ dưới 6 tháng tuổi: Chỉ nên bú sữa mẹ, nếu phải bú sữa ngoài thì mẹ nên chọn cho bé sữa công thức 1, có thành phần dinh dưỡng gần giống với sữa mẹ nhằm cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để trẻ phát triển. Lưu ý trong độ tuổi này, trẻ không nên dùng sữa bò tươi, sữa đặc có đường, sữa bột nguyên kem hoặc các loại sữa bột công thức dành cho trẻ trên 6 tháng.
• Trẻ bắt đầu tròn 6 tháng: Mẹ có thể đổi sang sữa công thức 2 cùng thương hiệu với loại sữa trước đó. Với thành phần dinh dưỡng cao hơn sữa công thức 1 đặc biệt là chất đạm, sữa công thức 2 sẽ đảm bảo nguồn dinh dưỡng cần thiết cho trẻ trong độ tuổi này.
• Trẻ trên 1 tuổi: Có thể dùng nhiều loại sữa trong ngày, có thể dùng sữa tươi và nếu cần thiết mẹ cũng có thể thay đổi sữa theo khẩu vị, ý thích của trẻ, hoàn cảnh gia đình,…

Trẻ dưới 6 tháng tuổi tốt nhất chỉ nên bú sữa mẹ

Lưu ý, mẹ không nên đổi sữa thường xuyên vì cơ thể trẻ cần có thời gian thích ứng với một loại sữa nào đó, để có sự tiêu hóa và hấp thu tốt nhất. Bên cạnh đó, mỗi một loại sữa có thể tự tạo ra một môi trường vi sinh đường ruột khác nhau. Khi đổi sữa sẽ làm thay đổi môi trường vi sinh đường ruột, ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa hấp thu sữa và các loại thức ăn khác.

Bảo quản sữa và quá trình pha sữa không đảm bảo vệ sinh

Sữa được bảo quản không đúng cách, đặc biệt là sữa bột, có thể làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng sữa, từ đó khiến trẻ bị tiêu chảy sau khi uống. Đậy nắp hộp sữa không kín, bảo quản sữa nơi ẩm ướt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc xâm nhập, đe dọa sức khỏe của trẻ.

Ngoài ra, trong quá trình pha chế sữa cho con, mẹ cũng nên lưu ý đến vấn đề vệ sinh. Mẹ rửa tay thật kỹ bằng xà phòng trước khi pha sữa cho bé, tráng bình sữa bằng nước ấm trước khi pha. Sau khi trẻ uống sữa xong, mẹ cần rửa sạch bình, tiệt trùng bình sữa và để ráo nơi khô thoáng. Sữa sau khi đã pha xong, mẹ cần cho trẻ uống ngay, không để quá lâu sữa trên 1 giờ ở nhiệt độ môi trường. Không nên giữ lại sữa của cữ bú trước để cho trẻ bú tiếp cữ bú sau.

Bảo quản sữa và quá trình pha sữa không đảm bảo vệ sinh

Cách hạn chế tình trạng trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy

Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đủ chất và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm là cách tốt nhất để trẻ có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Dưới đây là một số cách để ngăn ngừa tình trạng trẻ uống sữa công thức bị tiêu chảy:

• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời: Sữa mẹ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và nhỏ tuổi. Do đó, mẹ nên chú ý thực hiện chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho bản thân nhằm tạo nguồn sữa chất lượng cho trẻ. Tuy nhiên, nếu mẹ không thể cho trẻ bú, mẹ có thể chọn sữa công thức số 1 với thành phần dinh dưỡng gần giống sữa mẹ để đảm bảo con không thiếu chất.
• Cho trẻ ăn thức ăn dễ tiêu: Đối với trẻ đã bước qua giai đoạn ăn dặm hoặc lớn hơn, mẹ nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu như cháo, bột và chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày.
• Bổ sung lợi khuẩn cho trẻ: Các vi khuẩn đường ruột như Lactobacillus, Bacillus subtilis, Bacillus clausii, Saccharomyces boulardii có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và cải thiện tình trạng tiêu chảy nhanh chóng. Đồng thời, việc kết hợp các lợi khuẩn này với men lactase, axit amin, vitamin và khoáng chất cần thiết sẽ giúp trẻ tiêu hóa, hấp thu dưỡng chất tốt hơn, ngăn ngừa nguy cơ con bị tiêu chảy do bất dung nạp đường lactose.
• Kiểm tra kỹ các thành phần, nguồn gốc, hạn sử dụng của sữa: Mẹ nên dừng cho con uống sữa nếu trẻ có biểu hiện dị ứng với bất kỳ thành phần nào của sữa. Tốt nhất, mẹ nên cho trẻ đi khám để xác định các tác nhân gây dị ứng có trong sữa, từ đó, lựa chọn loại sữa khác phù hợp hơn.
• Chọn sữa đúng với lứa tuổi, pha đúng tỷ lệ và bảo quản đúng theo hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, ba mẹ cũng có thể tham khảo những sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa như INFOZYME, sản phẩm là công thức vàng giúp trẻ tiêu hóa sữa công thức cũng như thức ăn tốt hơn với các thành phần như sau:

Thành phần	Hàm lượng
Lysin HCl	200mg
Kẽm gluconate	20mg
Thiamin HCl	2mg
DHA (10%)	1mg
Amylase	1500IU
Protease	260IU
Lactase	180IU
Lipase	45IU
Cellulase	11IU
Phụ liệu: Đường trắng, nipagin, nipasol, hương dâu, nước vừa đủ 10ml

INFOZYME – Bổ sung 5 loại men tiêu hóa, giảm tình trạng tiêu chảy do uống sữa công thức

Ưu điểm nổi bật của INFOZYME:

• Sản phẩm cung cấp 5 loại enzym tiêu hóa, từ đó rất hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị biếng ăn, chậm tăng cân, bất dung nạp lactose, đầy bụng khó tiêu ở trẻ nhỏ.
• Công thức sản phẩm đã được tối ưu hóa phù hợp với trẻ em Việt Nam.
• Sản phẩm có bổ sung kẽm, lysin và vitamin B1 tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên, giúp cơ thể khỏe mạnh và tự phòng chống bệnh tật cũng như giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, hấp thu tốt dưỡng chất nên tăng cân đều.
• Sản phẩm được sản xuất theo dây chuyền công nghệ Nhật Bản, được chứng nhận về mặt an toàn và chất lượng bởi Bộ Y tế nên cha mẹ có thể yên tâm sử dụng cho con của mình.

Cách dùng của INFOZYME:

Uống sau bữa ăn:

Trẻ từ 2-3 tuổi: Uống 10ml/lần, ngày 1-2 lần.

Trẻ trên 3 tuổi: Uống 10ml/lần, ngày 2-3 lần.

Người lớn: Uống 20ml/lần x 2 lần/ngày.

Trẻ dưới 2 tuổi dùng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Khuyên dùng:

Trẻ từ 6 tháng – 1 tuổi: Uống 10ml/lần/ngày.

Trẻ từ 1-2 tuổi: Uống 10ml/lần, ngày 1-2 lần.

Mỗi đợt nên dùng liên tục 4-6 tuần, nên dùng nhắc lại 2-3 đợt. Hòa với nước nguội uống.

Cha mẹ có thể tham khảo và mua INFOZYME tại đây!